เหาเกิดจากอะไร พร้อมวิธีอะไรกำจัดเหาใน5-10นาที

              เหาเกิดจากอะไร พร้อมวิธีอะไรกำจัดเหาใน5-10นาที เหา เป็นแมลงที่รู้จักกันมานานนับร้อยปีมีรายงานพบเหาหัว (head louse) และไข่เหาจากหวีของคนโบราณในศตวรรษแรกของพุทธศักราช เหาจัดอยู่ใน Order Anoplura FamilyPediculidaeมีขนาดเล็ก ไม่มีปีก ลําตัวแบนแบบ dorsoventralส่วนปากมีวิวัฒนาการไปให้เหมาะสมต่อการดูดเลือด มีชื่อสามัญว่า sucking lice ทุกระยะการเจริญเติบโตของเหาดูดเลือดเป็นอาหารเหาที่มีความสําคัญทางการแพทย์มี3ชนิด คือเหาหัว หรือ head louse (Pediculushumanuscapitis) เหาตัว หรือ bodylouse(Pediculushumanushumanusหรือ Pediculushumanuscorporis)และโลน หรือ pubiclouse(Phthirus pubis)

              รูปร่างลักษณะ

                     ตัวเหา ตัวเต็มวัย (adult)ตัวผู้มีขนาดเล็กกว่าตัวเมีย เหาหัวตัวผู้มีขนาดเฉลี่ย 2.8 มิลลิเมตร ตัวเมียขนาดเฉลี่ย3.2 มิลลิเมตร เหาตัวมีขนาดใหญ่กว่าเหาหัวเล็กน้อย ตัวผู้มีขนาดเฉลี่ย 3.2 มิลลิเมตร ตัวเมียขนาดเฉลี่ย 3.8 มิลลิเมตร มีขา 6 ขา เป็นแบบจับยึดเส้นขน (clinging type) ปลายขามี

เล็บเรียวแหลมเรียกว่า “tarsal claws” ส่วนของ tibia ยื่นออกด้านข้างคล้ายนิ้วหัวแม่มือเรียกว่า “tibial thumb” หนวดสั้นมี5 ปล้อง มีตาขนาดเล็ก ปากเป็นแบบแทงดูด ปล้องอกแต่ละปล้องเชื่อมเป็นชิ้นเดียวกันไม่เห็นขอบเขต ไม่มีปีก มีรูหายใจ(spiracle)1 คู่ ส่วนท้องแบ่งเป็น9 ปล้องแต่เห็นชัดเจนเพียง6-7 ปล้องแต่ละปล้องมีรูหายใจ1 คู่และมีท่ออากาศกระจายทั่วลำตัว การแยกเพศของเหาให้สังเกตบริเวณปลายสุดของปล้องสุดท้าย ตัวเมียมีgonopods สำหรับวางไข่มีลักษณะเป็นง่าม ตัวผู้มีอวัยวะสืบพันธุ์(aedeagus) ลักษณะเป็น แท่งปลายแหลมยื่นออกมาที่ท้องปล้องสุดท้าย

                     ไข่เหา (nit)มีสีเหลือง ขนาดประมาณ 0.8 มิลลิเมตร ใช้เวลาประมาณ 7-10 วันจึงจะฟักเป็นตัวเหาหัววางไข่ติดอยู่ใกล้โคนผมโดยมีสารซีเมนต์เคลือบอยู่ แม้ฟักเป็นตัวเปลือกก็ยังติดอยู่แต่ห่างจากโคนผมเกิน 6 มิลลิเมตร มองเห็นเป็นจุดสีขาวใสกว่าไข่ที่ยังไม่ฟัก ส่วนเหาตัววางไข่ติดกับตะเข็บเสื้อผ้าหรืออาจวางไข่บนเส้นขนตามร่างกาย

                     ตัวกลางวัย (nymph)ฟักออกมาจากไข่มีลักษณะคล้ายตัวเต็มวัย แต่ขนาดเล็กกว่า ช่วงที่ตัวกลางวัยกำลังเจริญเติบโตต้องการเลือดเป็นอาหาร มีการลอกคราบ 3 ครั้ง จึงกลายเป็นตัวเต็มวัย ใช้ระยะเวลาประมาณ 7-13วัน

              ชีววิทยาของตัวเหา เหาเกิดจากอะไร

                     เหา มีสองชนิด คือ เหาหัว และเหาตัว ซึ่งเหาทั้งสองชนิดนี้มีลักษณะคล้ายคลึงกันมาก สามารถผสมพันธุ์กันได้แตกต่างกันที่ขนาด อุปนิสัยและการนำโรค เหาตัวอาศัยอยู่ตามตะเข็บเสื้อผ้า เมื่อหิวจึงออกมาดูดกินเลือด ส่วนเหาหัวต้องอาศัยอยู่บนศีรษะตลอดเวลาน้ำลายของเหาทำให้โฮสต์คันศีรษะอย่างมาก แม้กระทั่งรักษาหายแล้วก็ยังมีอาการคันอยู่อีกระยะหนึ่ง เหาทั้งสองเพศกินเลือดเป็นอาหารตั้งแต่เป็นตัวอ่อนจนตลอดชีวิต จึงเป็นปรสิตภายนอก (ectoparasite) ที่สำคัญของคน วันหนึ่งเหาดูดเลือดประมาณ 5 ครั้ง วงจรชีวิตของเหาประกอบด้วย 3 ระยะ คือไข่ (egg) ตัวกลางวัย (nymph) และตัวเต็มวัย (adult) หลังจากเป็นตัวเต็มวัยได้ประมาณ 10 ชั่วโมงจึงเริ่มผสมพันธุ์เหาผสมพันธุ์บ่อยครั้ง สามารถขยายพันธุ์ได้ตลอดปีเหาเริ่มวางไข่ภายใน 24-48 ชั่วโมงหลังผสมพันธุ์เหาหัววางไข่ประมาณ 4-5 ฟองต่อวัน ตลอดชีวิตวางไข่ได้ประมาณ 270-300 ฟอง วงจรชีวิตใช้เวลาประมาณ 2-3 สัปดาห์ขึ้นอยู่กับสภาพแวดล้อม ได้แก่ อุณหภูมิความชื้น ตัวเต็มวัยของเหาทั้งสองชนิดมีอายุประมาณ2-4 สัปดาห์

              ความสำคัญทางการแพทย์ เหาเกิดจากอะไร

                     เหาเป็นปรสิตภายนอก (ectoparasite) ของคน ดูดกินเลือดเป็นอาหาร การอาศัยอยาของเหาทำให้มีการสูญเสียเลือด โฮสต์เกิดอาการคันเนื่องจากโปรตีนในน้ำลายของเหา การเกาทำให้ผิวหนังอักเสบติดเชื้อได้ง่าย ภาวะที่คนมีเหาอาศัยอยู่เรียกว่า “Pediculosis” ถ้ามีโลนเรียกว่า “Phthiriasis” รายที่เป็นเรื้อรังการเกาอาจทำให้ผิวหนังหยาบกร้านและมีสีคล้ำ เรียกว่าVagabond‘s diseaseเหาตัวมีความสำคัญทางการแพทย์เนื่องจากเป็นพาหะของโรคหลายชนิด ได้แก่Epidemic typhus, Trench fever และ Relapsing fever โรคดังกล่าวนี้ยังไม่มีรายงานว่าพบในประเทศไทย แต่เนื่องจากเหาตัวซึ่งเป็นพาหะมีรูปร่างลักษณะและวงจรชีวิตคล้ายเหาหัวมากจึงควรจะเรียนรู้ไว้พอสังเขปเพื่อการเฝ้าระวังโรค

                     โรค Epidemic typhus (louse-borne typhus) เป็นโรคร้ายแรง มีอัตราตายสูง เกิดจากเชื้อริคเก็ตเซียRickettsia prowazekiมีเหาตัวเป็นพาหะนำเชื้อมาสู่คนโดยการสูดหายใจเอามูลของเหาที่มีเชื้ออยู่เข้าไป เชื้อไม่ได้เข้าไปอยู่ในต่อมน้ำลาย เหาได้รับเชื้อจากการดูดเลือดผู้ป่วย เชื้อเข้าไปเพิ่มจำนวนอย่างรวดเร็วและหลุดออกมาภายนอกกับมูลของเหา เชื้อสามารถอยู่ในมูลของเหาได้นาน 66วัน โรคนี้เคยระบาดในทวีปยุโรป อาฟริกาเหนือเอเชีย อเมริกากลางและอเมริกาใต้

                     โรค Trench fever เกิดจากเชื้อริคเก็ตเซียRochalimaeaquintanaโดยมีเหาตัวเป็นพาหะ เป็นโรคที่ไม่ร้ายแรง ระบาดในระหว่างสงครามโลกทั้งสองครั้งที่ประเทศยูโกสลาเวียและยูเครน คนได้รับเชื้อโดยการปนเปื้อนของมูลเหาทางบาดแผลหรือเนื้อเยื่ออ่อน

                     โรค Relapsing feverเกิดจากเชื้อ spirochetes, Borreliarecurrentisโดยมีเหาตัวเป็นพาหะ เป็นโรคร้ายแรง มีอัตราตายสูง ปัจจุบันยังพบมากในประเทศเอธิโอเปียและซูดาน คนได้รับเชื้อเมื่อบี้ตัวเหาแล้วไปถูกบาดแผลหรือเนื้อเยื่ออ่อน แต่เชื้อโรคไม่ถูกถ่ายทอดทางมูลเหาหรือการกัดเหาหัวและเหาตัวติดต่อจากคนหนึ่งไปสู่อีกคนหนึ่งได้เร็วโดยเฉพาะในสภาพแวดล้อมที่มีผู้คนอยู่อย่างแออัดหรือใกล้ชิดกันเช่น โรงเรียน ค่ายทหาร คุก ค่ายอพยพ เด็กเป็นเหามากกว่าผู้ใหญ่ ผู้ใหญ่ที่เป็นเหามักติดมาจากเด็ก เชื่อกันว่าผู้ใหญ่มีความต้านทานต่อเหามากกว่าเด็กและรักษาความสะอาดได้ดีกว่า ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญในการยับยั้งการเจริญเติบโตและการเพิ่มจำนวนของเหา

                     การแพร่กระจายของเหาเกิดขึ้นได้หลายทาง อาจจะเกิดจากการสัมผัสโดยตรงหรือติดจากการใช้ของร่วมกัน เช่น เหาหัวติดต่อโดยใช้หวีหรือหมวกร่วมกัน เหาตัวติดต่อโดยใช้เสื้อผ้าผ้าเช็ดตัวหรือผ้าปูที่นอนร่วมกัน เหาไม่สามารถกระโดดไปยังที่ต่างๆ ดังนั้นการติดต่อไปยังสัตว์อื่นจึงเกิดขึ้นเมื่อมีการสัมผัสอย่างใกล้ชิดหรือใช้สิ่งของร่วมกันเท่านั้น

                     ผู้ที่เป็นเหามักมีอาการคันตลอดเวลา การตรวจหาเหาหัวให้เปิดผมบริเวณข้างหูและท้ายทอย ตรวจดูไข่ซึ่งมีสีเหลืองตรงบริเวณใกล้โคนผม และอาจพบตัวเหาแอบซ่อนอยู่ตามเส้นผมสำหรับเหาตัวมักพบไข่ซ่อนอยู่ตามตะเข็บเสื้อผ้าและพบตัวเต็มวัยอาศัยอยู่ตามขนหน้าอก (การควบคุมแมลงทางการแพทย์หน้า 66-69)¹

วิธีกำจัดเหา

ก็มีหลากหลายวิธีทั้งในอดีตและปัจจุบัน อบ่างเช่น  จากธรรมชาติ  ใบน้อยหน่า สูตรใบสะเดากำจัดเหา ผลมะตูมสุกกำจัดเหาใบยอกำจัดเหา ใช้แชมพู ครีมนวดกำจัดเหา  หอมแดงกำจัดเหา  เบบี้ออยด์และน้ำส้มสายชูกำจัดเหา ใช้ยาฆ่าเหาโดยเฉพาะ ยากินฆ่าเหา หวีสเนียด 

แต่วันนี้ สาระทีมจะมาแนะนำ วิธีที่ง่ายและทันสมัย ไม่ยุ่งยาก หาซื้อได้ง่ายตามร้านค้าออนไลน์ ทั่วไป นั้นก็คือ

แชมพูกำจัดเหา ซึ่ง อาจจะมีกลิ่นหอมหรือไม่มีกลิ่น ก็ได้ ซึ่งเด็กๆจะไม่ ขัดขืนและสามารถใช้ได้ต่อเนื่อง โดยไม่เป็นอันตราย ก็จะเหมาะสำหรับเด็กๆ เพื่อ สุขภาพอนามัยที่ดีต่อ เด็กๆและคนในครอบครัว

10 แชมพูกำจัดเหา ยี่ห้อไหนดี ขายดีสุด ปี 2021